Avrupa Birliği’ne satış yapan e-ihracatçılar için KDV beyanı ve vergi yönetimi 2021 yılından bu yana yeni bir döneme girdi.
1 Temmuz 2021’de yürürlüğe giren AB E-Ticaret KDV Reformu ile birlikte, uluslararası satıcıların IOSS (Import One Stop Shop) ve OSS (One Stop Shop) sistemlerini kullanması zorunlu hale geldi.
İlginizi Çekebilir : Konteyner Taşımacılığı
Bu değişiklik, AB’ye satış yapan Türk e-ihracatçılar için hem bir fırsat hem de bir zorunluluk anlamına geliyor.
Doğru kurulum ve yönetimle, hem KDV ödemeleri tek merkezden yapılabiliyor hem de müşteri deneyimi iyileşiyor.
Bu yazıda, IOSS ve OSS sistemlerinin ne olduğunu, nasıl kullanıldığını, ve Awwex’in e-ihracatçılara sunduğu dijital çözümlerle bu sürecin nasıl kolaylaştırılabileceğini adım adım açıklıyoruz.
IOSS ve OSS Nedir?
IOSS (Import One Stop Shop)
IOSS, Avrupa Birliği dışındaki satıcıların AB içindeki müşterilere yaptıkları 150 € altı satışlarda KDV’yi tek bir sistem üzerinden beyan etmelerini sağlayan dijital platformdur.
Bu sistemle birlikte, AB üyesi her ülke için ayrı ayrı KDV kaydı yapma zorunluluğu ortadan kalkar.
Örnek:
Türkiye’deki bir e-ticaret satıcısı, Fransa ve Almanya’daki müşterilerine ürün gönderiyorsa, IOSS numarası ile bu satışları tek beyanla AB sistemine bildirebilir.
OSS (One Stop Shop)
OSS ise AB içinde kayıtlı firmaların, birden fazla AB ülkesine satış yaparken KDV beyanlarını tek merkezden yönetmelerini sağlar.
IOSS dışı (örneğin AB içi depolama, fulfillment veya pazaryeri satışları) işlemlerde kullanılır.
IOSS Sisteminin E-İhracata Sağladığı Avantajlar
- Tüm KDV işlemlerini tek sistemden yönetme imkânı:
Her ülke için ayrı vergi kaydı yapmaya gerek kalmaz. - Gümrükte bekleme süreleri azalır:
Alıcı, teslimat sırasında vergi ödemediği için gönderi doğrudan teslim edilir. - Müşteri memnuniyeti artar:
“Kapıda vergi sürprizi” ortadan kalkar; sepet dönüşüm oranı yükselir. - Kargo süreçleri hızlanır:
IOSS numarası fatura üzerinde yer aldığı için gönderiler “ön beyanlı” olarak kabul edilir. - Awwex sisteminde otomatik IOSS entegrasyonu:
Awwex Akıllı Panel, IOSS numaranızı gönderi faturalarınıza otomatik işler; bu sayede beyan sürecinde hata riski ortadan kalkar.
IOSS Kaydı Nasıl Yapılır? (Adım Adım)
- Bir AB ülkesinde vergi temsilcisi belirleyin.
AB dışı firmalar için (örneğin Türkiye merkezli şirketler) genellikle Hollanda, Estonya veya İrlanda gibi ülkelerde temsilci kaydı yapılır. - AB vergi dairesine başvuru yapın.
Vergi temsilciniz aracılığıyla IOSS portalına kayıt başvurusu yapılır. - IOSS numaranızı alın.
Bu numara, AB içindeki tüm satışlarınızda KDV beyanı için kullanılır. - Satış platformlarınızı (örneğin Shopify, Etsy, Amazon) IOSS numaranızla entegre edin.
- Awwex paneline IOSS numaranızı tanımlayın.
Her gönderide fatura ve ETGB belgesi otomatik olarak bu numarayla etiketlenir.
İpucu:
Awwex, kullanıcılarının IOSS numarası oluşturma sürecini destekleyen danışmanlık ağına sahiptir.
Böylece KDV kayıt işlemleriniz eksiksiz tamamlanır.
OSS Sisteminin Kullanımı
OSS sistemi genellikle AB içinde depo bulunduran veya AB pazaryerlerinde satış yapan firmalar için uygundur.
Eğer ürünleriniz Avrupa içindeki bir fulfillment merkezinden müşteriye gönderiliyorsa, IOSS değil OSS sistemi kullanılmalıdır.
OSS kullanım örneği:
Bir Türk e-ihracat firması, ürünlerini Almanya’daki fulfillment deposuna gönderiyor ve oradan Fransa, Hollanda ve İspanya’ya satış yapıyor.
Bu durumda, IOSS değil OSS sistemi kullanılır çünkü mallar AB içinde serbest dolaşımdadır.
OSS beyanı hangi satışları kapsar?
- AB içi mal satışları (intra-Community sales),
- AB içinde fulfillment depolarından yapılan sevkiyatlar,
- AB pazaryerleri üzerinden yapılan satışlar.
IOSS/OSS Faturalarında Dikkat Edilmesi Gerekenler
IOSS veya OSS sistemini kullanırken, faturalarınızda bazı bilgilerin eksiksiz olması gerekir:
✅ IOSS veya OSS numarası (zorunlu alan)
✅ Satıcı ve alıcı bilgileri (adres, vergi numarası)
✅ Ürün açıklaması, birim fiyat, toplam değer
✅ Uygulanan KDV oranı ve hesaplanan tutar
✅ Teslim şekli (DDP/DAP)
Awwex Akıllı Panel, gönderi oluştururken IOSS numarasını otomatik olarak fatura başlığına ekler ve AB’ye gönderilen paketleri bu beyana göre kategorize eder.
Bu sayede hem beyan hem de gümrük süreci tamamen dijitalleşir.
IOSS ve DDP İlişkisi
Birçok e-ihracatçı, DDP teslim modeli ile IOSS sistemini karıştırır.
Oysa bu iki kavram farklı süreçleri temsil eder:
| Özellik | IOSS | DDP |
| Tanım | AB KDV beyan sistemi | Teslim modeli (vergiler ödenmiş teslim) |
| Kapsam | 150 € altı gönderiler | Tüm gönderiler (vergiler satıcı tarafından ödenir) |
| Vergi İşlemleri | AB sistemine dijital beyan | Ülke bazlı gümrük vergisi ödemesi |
| Kullanım Alanı | Online satışlarda | Fiziksel teslim süreçlerinde |
💡 IOSS, DDP modelinin dijital versiyonu gibi düşünülebilir.
Satıcı vergileri önceden beyan eder, müşteri kapıda ekstra ödeme yapmaz.
Awwex ile IOSS Süreçlerinizi Otomatikleştirin
Awwex, AB ülkelerine satış yapan e-ihracatçılar için IOSS/OSS süreçlerini dijital olarak yönetme imkânı sunar.
Awwex Akıllı Panel, gönderi oluşturma aşamasında:
- IOSS numaranızı otomatik tanımlar,
- Fatura ve ETGB belgelerini buna göre düzenler,
- Ülke bazlı KDV oranlarını sisteme işler,
- Gümrükte hızlı geçiş (Fast Clearance) sağlar.
Böylece, hem KDV beyanı hem de teslim süreci tek panelden yönetilir.
Awwex kullanıcıları, Avrupa gönderilerinde ortalama %30’a varan zaman tasarrufu elde eder.
