Ardiye, uluslararası ticaret sürecinde kritik bir lojistik hizmet türüdür. Bu hizmet, ithalat veya ihracat yapılan ticari malların liman otoritelerinin kontrolü ve nezareti altında belirlenen sahalarda muhafaza edilmesi işlemini kapsar.
Bu depolama alanları şunları içerebilir:
- Liman içerisindeki terminal sahası
- Rıhtım bölgeleri
- Kapalı depo tesisleri
- Açık depolama alanları
Ardiye hizmeti, malların güvenli bir şekilde saklanması ve gerekli gümrük işlemlerinin tamamlanması için gerekli olan süreyi kapsayan profesyonel bir lojistik çözümdür.
Ardiye Ücretinin Temel Özellikleri
Ardiye ücreti, liman işletmecilerinin sağladığı depolama ve gözetim hizmetleri karşılığında tahsil edilen bedeli ifade eder. Bu ücretin temel karakteristikleri şunlardır:
Başlangıç ve Bitiş Süreci:
- Konteynerlerin limana boşaltılması ile başlar
- Malların limandan çıkışı ile sona erer
- Sadece liman sahası içerisindeki süreyi kapsar
Serbest Süre (Free Time) Uygulaması: Liman işletmeleri genellikle 3-7 günlük ücretsiz depolama süresi tanır. Bu süre içerisinde mallar için ardiye ücreti tahsil edilmez. Bu sürenin aşılması durumunda günlük bazda ücretlendirme başlar.
Tavsiye içerik : Yurt Dışı Kargo
Ücret Belirleme Faktörleri
Ardiye ücretinin hesaplanmasında etkili olan başlıca unsurlar:
Mal Özellikleri
- Ürünlerin fiziksel özellikleri (ağırlık, hacim, boyut)
- Mal türü ve kategorisi
- Özel saklama gereksinimleri
- Ambalaj şekli ve türü
Operasyonel Faktörler
- Yükleme/boşaltma ekipmanı kullanımı (forklift, vinç, transpalet)
- Depolama alanının türü (açık/kapalı)
- Ek hizmet gereksinimleri
- Transfer işlemleri
Süre ve Lokasyon
- Depolama süresinin uzunluğu
- Liman tesisinin lokasyonu ve kapasitesi
- Mevsimsel talep değişimleri
- Gümrük işlemlerinin karmaşıklığı
Hesaplama Yöntemleri
Ardiye ücreti hesaplaması genellikle aşağıdaki formül temel alınarak yapılır:
Temel Formül:
Ardiye Ücreti = (Mal Miktarı × Birim Ücret × Gün Sayısı) + Ek Hizmet Ücretleri
Hesaplama Adımları:
- Serbest Sürenin Belirlenmesi: İlk 3-7 gün genellikle ücretsizdir
- Ücretli Sürenin Hesaplanması: Serbest süre sonrası her gün için ücret hesaplanır
- Birim Ücretin Uygulanması: Ton, m³ veya konteyner bazında ücret uygulanır
- Ek Hizmetlerin Eklenmesi: Ekipman kullanımı ve özel hizmetler dahil edilir
Ardiye Süresi ve Özellikleri
Ardiye süresi, ticari eşyaların liman sınırlarına giriş yaptığı andan itibaren bu alanı terk edene kadar geçen zaman dilimidir. Bu süreç şu aşamalardan oluşur:
Başlangıç Aşaması:
- Geminin liman sınırlarına ulaşması
- Konteynerlerin tahliye işlemi
- Depolama alanına yerleştirme
Bekleme Dönemi:
- Gümrük işlemlerinin tamamlanması
- Gerekli evrakların hazırlanması
- Alıcı firma tarafından teslim alınması
Sonlandırma Aşaması:
- Tüm ücretlerin ödenmesi
- Çıkış izinlerinin alınması
- Malların limandan taşınması
Ardiye vs Demuraj Karşılaştırması
Bu iki kavram sıklıkla karıştırıldığından açıklama gereklidir:
Ardiye Özellikleri:
- Liman sahasındaki depolama ücreti
- Liman işletmesi tarafından tahsil edilir
- Malların fiziksel depolanması için ödenir
- Serbest süre sonrası devreye girer
Demuraj Özellikleri:
- Konteyner kullanım süre aşımı ücreti
- Nakliye firması tarafından tahsil edilir
- Konteyner ekipmanının gecikmeli iadesi için ödenir
- Türkiye’de tek fatura altında birleştirilir
Önemli Not: Türkiye limanlarında detention ve demuraj ücretleri genellikle tek bir fatura altında “demuraj” adıyla birleştirilmektedir.
Önemli Notlar ve Öneriler
Maliyet Optimizasyonu İçin Öneriler:
- Gümrük işlemlerini hızlandırın
- Serbest süre içerisinde malları teslim alın
- Gerekli evrakları önceden hazırlayın
- Liman seçiminde ardiye ücretlerini karşılaştırın
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Liman sahasında araçlar arası transfer yasaktır
- Ardiye ücreti ödenmeden mal çıkışı yapılamaz
- Her liman kendine özgü tarife uygular
- Özel mal türleri için ek ücretler olabilir
Yasal Yükümlülükler:
- Ardiye ücreti makbuzu mutlaka alınmalıdır
- Gümrük mevzuatına uygun hareket edilmelidir
- Zaman aşımı durumunda ek cezalar uygulanabilir
